Ben je benieuwd hoe het is om een Turkse literaire tekst in het Nederlands te vertalen? Op 23 september 2023 geef ik een workshop voor beginnend literair vertalers. Voorafgaand aan de workshop maken de deelnemers een vertaling van enkele fragmenten uit een kort verhaal van een moderne Turkse auteur.
Voor Counterpoint / Contrepoint, een tweetalig tijdschrift over literair vertalen, interviewde ik mijn collega Djûke Poppinga, de Nederlandse vertaalster van een groot aantal Arabische romans, zoals De Midaksteeg van Nagieb Mahfoez, Allah 99 van Hassan Blasim en De automobielclub van Caïro van Alaa al Aswani.
‘Toen ik begon met Turks werd ik gegrepen door het vreemde, door het ongewone. Maar het leren van een taal vraagt tijd. Ondertussen reisde ik door Turkije, woonde en werkte er, leerde mensen kennen, leefde er. Hoe langer ik me bezighield met die taal, hoe meer het ongewone gewoon werd. Tegelijkertijd bleek dat voor mij zo vertrouwde Nederlands soms allerlei ongewone aspecten te hebben. Het is zoals die ene keer dat er in een Istanbuls museum een expositie werd gehouden van Nederlandse schilders uit de zeventiende eeuw. Talloze malen…’
Hoe kan het dat de Turkse taalhervormingen van honderd jaar geleden literair vertalers van nu nog altijd voor dilemma’s stellen? Hoe vertaal je een geneuried deuntje in een komedie van de Griekse dichter Aristophanes in modern Deens? Waardoor is de economische positie van literair vertalers in Europa de laatste jaren zo dramatisch verslechterd? En wat zijn de grote uitdagingen voor het vertalershuis in Amsterdam?
Naar aanleiding van het verschijnen van De vrouw met het rode haar, mijn vertaling van de nieuwe roman van Orhan Pamuk, vroeg tijdschrift Onze Taal me een kort stukje te schrijven over een vertaalprobleem en een -oplossing. Onderstaande bijdrage verscheen in het...
Geschreven in samenwerking met Karel Giltay* 'Fictie doet zich graag voor als realiteit', schrijft Guy Rooryck in zijn bespreking van de Perzische brieven van Montesquieu. (1) Dat is waar. Maar soms ook wordt fictie graag gepresenteerd als realiteit....
Journalist Roger Abrahams houdt van taal (en van geschiedenis). Op zijn website schrijft hij regelmatig over allerlei 'niet-Nederlandse' talen. Aramees bijvoorbeeld. Sinds dit jaar heeft hij ook een speciale rubriek 'De vertalers', een serie interviews waarin een...
In april en mei trekt de Vertalersgeluktournee door Nederland. Welke keuzes maakt een vertaler? Voor welke dilemma’s komt zij (of hij) te staan? En wat maakt het vertalersvak zo mooi? In een aantal boekhandels verspreid door Nederland spreken vertalers over hun vak en...
Turks, dat is lange tijd geen taal geweest die veel Nederlanders associeerden met wereldliteratuur, of zelfs maar met boeken. Terwijl talen als het Russisch, Frans of Spaans onmiddellijk literair werk in gedachten riepen, was het voor veel Nederlandse lezers allesbehalve een open deur dat ook in het Turks poezie en romans geschreven konden worden, sterker nog, dat dat al lang gebeurde. Turks drukwerk werd eerder in verband gebracht met de kranten die de clientèle van theehuizen doorbladerde, een half oog gericht op het televisiescherm, dagbladen waarin de schreeuwerige kleurenfoto’s het ruimschoots wonnen van de tekst.
In april en mei trekt de Vertalersgeluktournee weer door Nederland. Welke keuzes maakt een vertaler? Voor welke dilemma's komt zij (of hij) te staan? Wat maakt het vertalersvak zo mooi? In een aantal boekhandels verspreid door Nederland spreken vertalers over hun vak...